Dyzenteria świń jest wywoływany przez krętek zwany Brachyspira hyodysenteriae i powoduje ciężko zapalenie w obrębie jelita grubego, powodując krwistą i śluzową biegunkę. Dyzenteria świń jest wywoływana przez grupę silnie beta- hemolitycznych krętków zwanych Brachyspira (wcześniej nazywane Serpuline lub Treponema) hyodysenteriae (klasyczny czynnik) i B. hampsonii. Organizmy te powodują ostre zapalenie w jelicie grubym, powodując krwistą biegunkę. Choroba występuje często u świń w wadze między 12 a 75 kg, ale ciężkie przypadki występują sporadycznie u macior i ich prosiąt.
Brachyspira może przetrwać poza świnią do 112 dni, ale umiera w ciągu 2 dni w suchym i gorącym otoczeniu. Mogą być przenoszone przez ptaki, muchy, ryby i myszy.
Rozpowszechnianie w gospodarstwie jest powolne. Liczba zakażonych świń wzrasta, gdy drobnoustrój gromadzi się w środowisku. Ozdrowiałe świnie rzadko chorują ponownie, jednak przeciwciała (IgG i IgA) nie utrzymują się długo. Dlatego poziom przeciwciał niewiele mówi na temat odporności. Niektóre lochy mogą nie wykazywać żadnych objawów przez kilka miesięcy i przenosić chorobę na prosięta.
Wysoki koszt choroby trzody chlewnej wiąże się ze śmiertelnością (niska), zachorowalnością (wysoka), spadkiem wzrostu, wzrostem współczynnika konwersji paszy i kosztów leków podawanych w paszy. Okres inkubacji w warunkach terenowych wynosi zwykle od 7 do 14 dni, ale może wynosić do 60 dni. Świnie mogą początkowo rozwinąć subkliniczny stan nosicielstwa, a następnie wykazywać objawy, jeśli są w stresujących warunkach lub gdy pasza ulega zmianie.
Objawy dyzenterii
Lochy
Objawy kliniczne nie są częste, chyba, że choroba występuje pierwszy raz w stadzie.
Prosięta ssące
- Ostra biegunka.
- Luźny, jasnobrązowy kał z lub bez śluzu i krwi.
- Spadek kondycji ciała, masy ciała.
- Lochy są bezobjawowymi nosicielami.
Warchlaki, tuczniki
Pierwsze objawy:
- Nieznaczna biegunka, brudząca skórę wokół odbytu.
- Na początku biegunka ma jasnobrązowy kolor z galaretowatym śluzem i krwią.
- Zapadnięte boki, spadek masy ciała.
- Niewielki spadek apetytu.
- Czasami nagła śmierć.
W miarę postępu choroby:
- Więcej krwi w kale, kał przybiera ciemny, smolisty kolor.
- Świnie znacząco tracą apetyt i kondycję. Brak przyrostów.
- Odwodnienie.
- Zwierzęta są chude, mają zapadnięte oczy.
Przyczyny/Czynniki sprzyjające dyzenterii trzody chlewnej
- Świnie zakażają się przez kontakt ze skażonym kałem.
- Choroba jest przenoszona przez świnie- nosicieli ( także lochy rodzące), które wydają bakterie z kałem przez dłuższy czas.
- Transmisja mechaniczna ze sprzętem, ciężarówki z paszą, obuwie i ptactwo.
- Może przenosić się z muchami, myszami, ptactwem i psami.
- Chorobę może wywołać stres związany ze zmianą paszy.
- Zła higiena i duża wilgotność.
- Przegęszczenie kojców.
Diagnostyka dyzenterii
- Objawy kliniczne, kał ze śluzem i krwią.
- Sekcyjnie- choroba ogranicza się do j. grubego.
- Posiew, specjalna hodowla bakteryjna pod kątem silnie beta-hemolitycznych krętków.
- PCR kału.
Kontrola/Zapobieganie dyzenterii
- Kontrola gryzoni i ptactwa.
- Całe puste- całe pełne.
- Dokładne czyszczenie i dezynfekcja pomieszczeń.
- Nie przemieszczać prosiąt.
- Można stosować antybiotyki, jednak muszą być stosowane przez dłuższy czas i może być to kosztowne.
- Depopulacja i repopulacja zakażonej fermy.
- Wszystkie zwierzęta remontowe powinny pochodzić z ujemnych ferm.
- Możliwe jest stosowanie szczepień i czasem mogą być pomocne (serotypowo specyficzne).
