Choroba obrzękowa ( obrzękówka) pojawia się w okresie okołoodsadzeniowym i jest związana z zakażeniem Escherichia coli K88 (F4) lub F18, produkującą silną toksynę naczyniową, powodującą nagłą śmierć, obrzęki i/lub objawy nerwowe. Przyczyną są pewne serotypy E. coli produkujące bardzo silną toksynę (Stx2e). Zwykle są to serotypy E. coli K88 (F4) lub F18. Toksyna uszkadza ściany niewielkich naczyń krwionośnych, również tych obecnych w mózgu i powodują gromadzenie się płynu lub obrzęk. Uszkodzenia naczyń krwionośnych związane są z występowaniem charakterystycznych objawów nerwowych. Choroba pojawia się zwykle 1 do 4 tygodni po odsadzeniu, osiągając szczyt 10 dni po odsadzeniu. Charakteryzuje się dużą śmiertelnością prosiąt w okresie okołoodsadzeniowym
Objawy choroby obrzękowej
Lochy, prosięta ssące i tuczniki
- Brak.
Prosięta odsadzone
Czasem jedynym objawem jest upadek świni w dobrej kondycji.
U chorego zwierzęcia mogą występować następujące objawy:
- Zaburzenia koordynacji.
- Świnia przestaje jeść.
- W ostatniej fazie choroby świnie mogą być częściowo sparaliżowane, przez co leżą, porażenie kończyn
- Czasem obecne są objawy nerwowe.
- Biegunka nie jest typowym objawem.
- Problemy z oddychaniem.
- Uszkodzenie mózgu jest nieodwracalne i większość świń umiera.
- Często można zaobserwować obrzęk powiek lub twarzy.
- Zwierzęta, u których choroba przebiega ostro nie mają gorączki, wręcz przeciwnie, ich temperatura ciała jest obniżona
Przyczyny/Czynniki sprzyjające chorobie obrzękowej
- Związane z odsadzeniem i zmianą diety.
- Zanieczyszczenie pomieszczeń tymi bakteriami
- słaba bioasekuracja
- słaba jakość wody pitnej
Diagnostyka choroby obrzękowej
Na podstawie typowych objawów klinicznych i nagłego pojawienia się choroby po odsadzeniu; badanie pośmiertne, które wskazuje na obrzęk (płyn w tkankach) w krzywiźnie większej żołądka, okrężnicy i powiekach; oraz izolacja z przedniego jelita cienkiego zazwyczaj hemolitycznych serotypów E. coli, które wytwarzają toksynę Stx2 . Zwierzęta nie mają gorączki.
Kontrola/Zapobieganie choroby obrzękowej
Kiedy obserwuje się objawy kliniczne, jest już za późno i większość chorych prosiąt umiera. Leczenie polega na unikaniu namnażania się patogenu i zmniejszaniu presji zarazka w środowisku. Dezynfekcja powietrza ( zamgławianie), oprysk, sanityzacja wody pitnej zmniejsza presje patogenów w środowisku. Należy przestrzegać ogólnych zasad kontroli zakażeń typu coli i biegunek po odsadzeniu.
- Izolacja bakterii i określenie wrażliwości na antybiotyk.
- Określenie, kiedy choroba pojawia się pierwszy raz ( na przykład 10 dni po odsadzeniu) i podawanie leków w paszy lub wodzie 3-5 dni przed takim okresem.
- Stosowanie szczepionek doustnych przy odsadzeniu w celu zapobiegania chorobie