Kiła kapusty (Plasmodiophora brassicae) to groźna choroba roślin, która może znacząco wpłynąć na plony roślin kapustnych. Dziś przyjrzymy się temu patogenowi, jak rozpoznać objawy kiły oraz jakie działania podjąć, by skutecznie zapobiegać jej rozprzestrzenianiu się na polu.
Kiła kapusty – objawy, zapobieganie i zwalczanie choroby nie tylko w rzepaku?
Czym jest kiła kapusty (w rzepaku i warzywach kapustnych)?
Kiła kapusty jest chorobą wywołaną przez pierwotniaka – Plasmodiophora brassicae, który występuje na ponad 200 gatunkach roślin kapustnych (Brassicaceae). Spośród roślin uprawnych najczęściej porażane są warzywa kapustne (kapusta głowiasta, kapusta pekińska, kalafior, kalarepa, brokuł i in.) oraz rzepak i rośliny pastewne (brukiew, rzepa). Patogen ten jest szczególnie groźny w okresach wilgotnej pogody oraz w glebach o niskiej jakości.

Objawy kiły kapusty – jak wygląda kiła kapusty i jak porażenie wpływa na plon?
Wczesne objawy choroby mogą być trudne do zauważenia. Jedną z cech tej choroby jest gniazdowe występowanie chorych roślin na plantacji. Ma bardzo duży, negatywny wpływ na plon.
Kiła kapusty – objawy jakie wykazuje roślina to:
- Narośla na korzeniach: Zainfekowane rośliny wykazują rozrost guzów na korzeniach, które mogą prowadzić do ich deformacji. Narośle początkowo są jasnożółte, później ciemnieją i w końcu ulegają spękaniu. Przez powstające zranienia wnikają bakterie i grzyby, które powodują gnicie i rozpadanie się narośli. Dzięki temu z porażonych komórek rośliny do gleby uwalniane są zarodniki przetrwalnikowe. Korzenie stają się mniej wydajne w pobieraniu wody i składników odżywczych.
- Żółknięcie liści: Rośliny zaczynają żółknąć, a ich wzrost jest zahamowany.
- Zwiędnięcie: W skrajnych przypadkach dochodzi do całkowitego obumarcia rośliny.
Jak dochodzi do infekcji i rozprzestrzeniania się kiły kapusty oraz jakie warunki rozwoju sprzyjają chorobie?
Infekcja następuje, gdy zarodniki Plasmodiophora brassicae trafiają do gleby, skąd mogą przeniknąć do systemu korzeniowego rośliny. Patogen rozprzestrzenia się głównie przez:
- Zarodniki i przetrwalniki: Podczas wilgotnych warunków zarodniki kiły mogą łatwo rozprzestrzeniać się na nowe pola za pomocą wody, maszyn rolniczych, narzędzi czy materiału siewnego
- Korzenie zainfekowanych roślin: Plasmodiophora brassicae rozprzestrzenia się również poprzez korzenie roślin, które stają się źródłem nowych zarodników w glebie.
Patogen szczególnie łatwo rozprzestrzenia się w warunkach kiedy występuje duża wilgotność gleby, co sprzyja jego przeżyciu i aktywności.
Przenoszenie patogenu na nowe pola następuje przede wszystkim z sadzonkami roślin kapustnych wyprodukowanymi na zakażonym podłożu rozsadnika, z ziemia znajdującą się na kołach lub innych częściach ciągników i maszyn. Patogen zasadniczo nie jest rozprzestrzeniany z wysiewanymi nasionami.
Kiła kapusty może rozwijać się w szerokim zakresie warunków środowiska, ale optymalnymi są:
- pH 5,3 – 5,7
- temperatura 22-23°C
- wilgotność ok. 70% pełnej pojemności wodnej gleby
Jak zapobiegać kile kapusty?
- Wybór odpowiednich odmian: stosowanie odmian odpornych na kiłę kapusty może znacznie ograniczyć ryzyko infekcji.
- uprawy rotacyjne: długotrwałe uprawy warzyw kapustnych na tym samym polu zwiększają ryzyko wystąpienia choroby. Warto stosować uprawy rotacyjne, aby przerwać cykl życia patogenu.
- Odpowiednia agrotechnika:
- dbałość o optymalne pH gleby: 7,2-7,5
- poprawa drenażu i unikanie nadmiernej wilgotności
- usuwanie z pola zainfekowanych korzeni roślin
- czyszczenie i odkażaniem sprzętów rolniczych, które miały kontakt z zakażoną glebą czy roślinami
- zaprawianie nasion przeciw chorobom grzybowym
Jak zwalczać kiłę kapusty?
W tym przypadku zdecydowanie warto postawić na metody zapobiegawcze, niż zwalczające, ponieważ obecnie nie ma zarejestrowanych chemicznych środków ochrony roślin do zwalczania tego pierwotniaka.
Skutecznym rozwiązaniem jest zabezpieczenie sadzonek warzyw kapustnych przez podlewanie rozsady przed wysadzeniem w pole 4% roztworem Agro ECA Protect w słoneczny dzień.
Wczesne rozpoznanie patogenu obecnego w glebie lub sadzonkach może pozwolić na podjęcie kroków zapobiegających dalszemu rozprzestrzenianiu się zakażania.
Laboratorium Agro Smart Lab oferuje szybkie badanie gleby oraz roślin metodą real-time PCR, które pozwala na szybką identyfikację tego pierwotniaka.